De Oratore

26-03-2025

Ik las zojuist een artikel in het nieuws over Sarkozy en het bewijs dat Libisch geld hem tot president heeft gemaakt. Misschien zullen ooit nog mensen hun mond opendoen, maar Sarkozy was niet de enige politicus die miljoenen aangeboden kreeg van Moammar Kadhafi. Alleen degenen die dit geld accepteerden, werden beschouwd als volkshelden, terwijl zij die hun morele kompas trouw bleven, door het volk werden gehaat en geridiculiseerd.

Wanneer een dictator als Kadhafi miljoenen euro's aanbiedt, is het dan niet vanzelfsprekend dat hij iets terug wil? Wat heeft Sarkozy in zijn beleid gedaan om de belangen van Kadhafi te dienen? Waar stond Kadhafi voor?

Cicero komt in me op: "Een natie kan haar dwazen en zelfs haar ambitieuze mensen overleven. Maar zij kan verraad van binnenuit niet overleven. Een vijand aan de poorten is minder formidabel, want hij is bekend en draagt zijn banner openlijk. Maar de verrader beweegt zich vrij tussen degenen binnen de poorten, zijn sluwe fluisteringen ruisend door de steegjes, gehoord in de hallen van de regering zelf. Want de verrader lijkt geen verrader; hij spreekt in accenten die zijn slachtoffers bekend zijn, en hij draagt hun gezicht en hun argumenten, hij doet een beroep op de laagste gevoelens die diep in het hart van alle mensen schuilen. Hij roest de ziel van een natie, hij werkt in het geheim en onopgemerkt in de nacht om de pijlers van de stad te ondermijnen, hij infecteert het politieke lichaam zodat het niet langer weerstand kan bieden. Een moordenaar is minder te vrezen. De verrader is de plaag."

Marcus Tullius Cicero (106 v.Chr. – 43 v.Chr.) was een Romeins filosoof, politicus, redenaar en schrijver. Hij wordt beschouwd als een van de grootste redenaars uit de Romeinse geschiedenis en had een enorme invloed op de Latijnse taal en retoriek. Cicero was een voorstander van de republikeinse staatsvorm en verzette zich tegen de opkomst van dictators zoals Julius Caesar.

De beroemde passage over de verrader spreekt over het gevaar van verraad van binnenuit, wat Cicero beschouwt als veel gevaarlijker dan een externe vijand. Het is een krachtige uiting van de ernstige gevolgen van verraad voor een staat, iets wat Cicero als een groot gevaar voor de stabiliteit van de republiek zag. Deze filosofische en politieke ideeën van Cicero zijn door de eeuwen heen invloedrijk gebleven, vooral in discussies over loyaliteit, verraad en de integriteit van politieke systemen.

Zijn boek De Orator staat op mijn verlanglijstje. Helaas is mijn verlanglijst altijd groter dan mijn portemonnee.